ตำนานชีวิต89ปี"พระพรหมวัชรจริยาจารย์" อดีตเจ้าอาวาสวัดเฉลิมพระเกียรติ นนทบุรี พระนักพัฒนานักการศึกษา

ตำนานชีวิต89ปี"พระพรหมวัชรจริยาจารย์"

อดีตเจ้าอาวาสวัดเฉลิมพระเกียรติ นนทบุรี

พระนักพัฒนา/นักการศึกษา/นักปกครอง

ทีมข่าวกองบรรณาธิการหนังสือพิมพ์คัมภีร์นิวส์ ร่วมย้อนตำนานชีวิต น้อมถวายความอาลัยในการจากไปของพระพรหมวัชรจริยาจารย์ (สาย ฐานมงฺคโล) เจ้าอาวาสวัดเฉลิมพระเกียรติวรวิหาร พระอารามหลวง ที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดนนทบุรี ซึ่งมรณภาพด้วยอาการอันสงบ เมื่อเวลา 22.00 น. วันที่ 28 ส.ค. 2566 สิริอายุ 89 ปี 9 เดือน 11 วัน

ท่านมีนามเดิมว่า "สาย ศรีมงคล" เกิดเมื่อวันที่ 22 พ.ย. 2476 ที่ต.ท่าทราย อ.เมือง จ.นครนายก ช่วงวัยเด็ก มารดาถึงแก่กรรม ด้วยความกตัญญูขอบวช เป็นสามเณรหน้าไฟเมื่ออายุ 13 ปี ที่วัดท่าทราย โดยมี พระครูจอน ธมฺมธโร เป็นพระอุปัชฌาย์

แต่ภายหลังเสร็จจากงานศพโยมมารดาแล้ว ท่านไม่ยอมลาสิกขา ขออยู่ในสมณเพศเพื่อศึกษาพระปริยัติธรรม จนกระทั่งอายุ21ปีจคงเข้าอุปสมบท เมื่อวันที่ 19 เม.ย.2497 ที่วัดท่าทราย โดยมี พระราชวรนายก (จรูญ จงฺกโม) ครั้งดำรงสมณศักดิ์ที่ พระปิฎกคุณาภรณ์ วัดศรีเมือง อ.เมือง จ.นครนายก เป็นพระอุปัชฌาย์

ด้วยความมุ่งมั่นที่จะศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีในระดับสูง แต่ด้วยสำนักเรียนในจังหวัดนครนายกอยู่ห่างไกล จึงเกิดความคิดที่จะย้ายมาอยู่จำพรรษาที่วัดในเมืองหลวง เพื่อศึกษาเล่าเรียนอย่างจริงจัง จึงย้ายมาอยู่จำพรรษาที่วัดบางแพรกใต้ จ.นนทบุรี เรียน พระปริยัติธรรมแผนกบาลี สามารถสอบได้เปรียญธรรม 7 ประโยค

ด้วยความตั้งใจศึกษาเล่าเรียน ท่านจึงสอบได้มาโดยลำดับ โดยสำเร็จการศึกษา ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต (พธ.ด.) มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย (มจร) นักธรรมชั้นเอก สำนักเรียนคณะจังหวัดนครนายก

ต่อมาพระผู้ใหญ่ในวัดบางแพรกใต้ เล็งเห็นถึงความสามารถ จึงขอให้มาช่วยปฏิบัติศาสนกิจ ทำให้ท่านต้องละวางเรื่องการศึกษาไว้ชั่วคราว หลังจากเจ้าอาวาสวัดบางแพรกใต้มรณภาพ ในเวลาต่อมา พ.ศ.2508 ท่านจึงได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเป็น เจ้าอาวาสวัดบางแพรกใต้

พ.ศ.2510 เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดบางแพรกเหนือ พ.ศ.2515 เป็นรองเจ้าคณะอำเภอเมืองนนทบุรี พ.ศ.2517 เป็นพระอุปัชฌาย์ พ.ศ.2522เป็นเจ้าคณะอำเภอเมืองนนทบุรี พ.ศ.258 เป็นเจ้าอาวาสวัดเฉลิมพระเกียรติวรวิหาร เป็นเจ้าคณะจังหวัดนนทบุรีและที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดนนทบุรีตามลำดับ

ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2522 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญเปรียญที่ "พระอมรเวที" พ.ศ.2530 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ "พระราชกิตติโมลี" พ.ศ.2535 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ "พระเทพปริยัตยาจารย์" พ.ศ.2542 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ "พระธรรมกิตติมุนี" พ.ศ.2565 เป็น พระราชาคณะเจ้าคณะรอง มีราชทินนามตามที่จารึกในหิรัญบัฏว่า "พระพรหมวัชรจริยาจารย์"

มีฐานานุศักดิ์ตั้งฐานานุกรมได้ 8 รูป

พระพรหมวัชรจริยาจารย์ หรือ"หลวงปู่สาย"

ท่านเป็นพระนักปกครอง พระนักการศึกษาและพระนักพัฒนารูปหนึ่ง เป็นที่เลื่อมใสศรัทธาของพุทธศาสนิกชนโดยทั่วไป อีกทั้งมีจุดเด่นที่ใครพบเห็น ล้วนจะต้องจดจำท่านได้คือ ท่านมีรอยปานตรงริมฝีปากล่างที่มีติดตัวมาแต่กำเนิด

สำหรับวัดเฉลิมพระเกียรติวรวิหาร ตั้งอยู่ที่ ต.บางศรีเมือง อ.เมือง จ.นนทบุรี อยู่คนละฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยากับศาลากลางหลังเก่า วัดแห่งนี้พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 ทรงโปรดให้สร้างขึ้นเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติแด่ พระอัยกา (ตา) พระอัยกี (ยาย) และสมเด็จพระราชชนนีพันปีหลวงแห่งพระองค์ (แม่) โดยเป็นวัดที่ทรงสร้างขึ้นเป็นวัดสุดท้ายในรัชกาลก่อนที่พระองค์จะเสด็จสวรรคตในปี พ.ศ.2394

บรรยากาศภายในวัดสงบ ร่มเย็น และยังเป็นสถาปัตยกรรมแบบโบราณที่ยังคงมีความงดงาม ทำให้เป็นสถานที่ถ่ายทำละครและภาพยนตร์พีเรียดหลายต่อหลายเรื่อง นอกจากนี้ยังติดท่าน้ำริมแม่น้ำเจ้าพระยา ซึ่งหากต้องการให้อาหารปลาในบริเวณท่าน้ำก็เป็นอีกหนึ่งจุดในการทำทานอย่าง

ที่สำคัญ วัดเฉลิมพระเกียรติเป็นแหล่งกำเนิดพระเก่าแก่ของจังหวัดนนทบุรีแห่งหนึ่ง ไม่มีบันทึกว่าสร้างในปีพ.ศ.ใด และอยู่ในยุคของเจ้าอาวาสรูปใด มีแต่เพียงการบอกเล่ากันต่อๆมา และสันนิษฐานกันว่าน่าจะสร้างในยุคของพระเทพโมลี(แก้วฉเป็นเจ้าอาวาส ในช่วงปีพ.ศ.2431-2443

พระทั้งหมดเป็นพระแบบเนื้อผงสีขาวอมเหลือง มีอยู่หลายพิมพ์ทรง พิมพ์ที่เป็นทรงสี่เหลี่ยมแบบพระสมเด็จก็มีอยู่หลายพิมพ์ พิมพ์กลีบบัว พิมพ์ชินราช และพิมพ์แบบพระคง เป็นต้น พระพิมพ์แบบพระสมเด็จก็มี พิมพ์ยันต์ห้า พิมพ์สามชั้น พิมพ์ยันต์วา พิมพ์ห้าชั้น พิมพ์ข้างอุ พิมพ์เจ็ดชั้น เป็นต้น ในด้านพุทธคุณนั้นว่ากันว่าเด่นทางด้านเมตตามหานิยม โชคลาภโภคทรัพย์